Tworzenie modelu biznesowego – Narzędzia planowania firmy

Ilość wyświetleń artykułu: 284

Czas czytania: 12 minut

modele biznesowe, canvas, tworzenie modeli biznesowych, jak sprawdzić pomysł na biznes, przykładowy model biznesowy

Czy kiedykolwiek wpadłeś na pomysł dotyczący sprzedaży konkretnych produktów i nie wiedziałeś, jak go sprawdzić? A może myślałeś o budowaniu firmy związanej z e-commerce, lecz trudno było Tobie znaleźć sposoby na dodatkowe przychody? Czytając artykuł poznasz narzędzia, które pomogą Ci stworzyć własny, “plan na firmę” i przetestować pomysł bez angażowania dużej ilości środków. 

Narzędzia planowania firmy w praktyce

Obecnie nie tak często jak kiedyś tworzy się obszerne biznesplany. Istnieją skuteczne i proste narzędzia, by sprawdzić, jakie nasz nowy pomysł biznesowy ma szanse na rynku.

Planowanie firmy, sklepu internetowego lub produkcji wymaga wiedzy o tym, kto i z jakiego powodu będzie korzystał z naszych rozwiązań. Wielu przedsiębiorców popełnia zasadniczy błąd, który polega na wprowadzaniu poszczególnych pomysłów nawet bez wstępnej weryfikacji na rynku.

Angażują oni wtedy dużo czasu w tworzenie produktu, planowanie działań marketingowych i innych elementów bez pewności, czy przyniesie to jakikolwiek skutek, a odbiorcy polubią produkt. Poziom niepewności jest szczególnie wysoki, gdy mamy styczność z innowacjami (rozwiązaniami, których w takiej formie, jaka jest przez nas wprowadzana, nie było jeszcze na rynku).

Narzędzia planowania firmy, jak np. Lean Canvas i plan walidacji pomysłu, przedstawione przez nas poniżej to sposoby na to, by zmniejszyć szanse niepowodzenia. Korzystając z nich jesteśmy w stanie poukładać naszą firmę od środka, odpowiadając między innymi na pytania:

  • jakich partnerów możemy zdobyć, aby w większym stopniu pomaga klientom?

  • jakich zadań wykonujemy najwięcej?

  • czym są nasze zasoby?

  • jak wyglądają i będą wyglądać nasze koszty w poszczególnych obszarach po wprowadzeniu produktu i planu jego dystrybucji?

  • skąd będziemy czerpać zyski?

  • kto będzie nam płacić?

  • gdzie będziemy się znajdować, aby utrzymać kontakt i relacje zarówno z obecnymi, jak i przyszłymi klientami?

I wiele innych. Całość umożliwi planowanie bez pomijania kluczowych aspektów.

Przykład: 

Korzystając z modelu biznesowego i planując swój pomysł na sklep internetowy możesz uwzględnić, kto ile Tobie zapłaci. Możesz następnie sprawdzić w strukturze kosztów, czy z zysków będziesz w stanie pokryć każdą pozycję. Jeżeli nie, należy znaleźć źródło dochodów, które umożliwi zapełnienie luki.

Pomijając podejście do modelu biznesowego, jako firma ryzykujesz, że podczas Twojej działalności pewna jej część “nie będzie się spinać”, co w najgorszej sytuacji może prowadzić do strat i zakończenia projektu. Planuj wprzód i przewiduj różne scenariusze, aby w sposób zorganizowany zdobywać później swoją część rynku.

Czym jest model biznesowy? (Canvas)

Model biznesowy to według Wikipedii: “przyjęta przez firmę długookresowa metoda na powiększenie i wykorzystanie zasobów w celu przedstawienia klientom oferty przewyższającej ofertę konkurencji, przy jednoczesnym zapewnieniu organizacji dochodowości. Dobry model biznesowy ma na celu uzyskanie, a w późniejszym etapie utrzymanie, przewagi konkurencyjnej.

Model biznesowy stanowi jedną z trzech głównych determinantów efektywności gospodarczej (pozostałe to otoczenie i czynniki zmiany)[1].

Pojęcie modelu biznesowego zostało zapoczątkowane przez innowacje w sektorze IT i w zamyśle model ten jest mniej formalny niż strategia ujęta w formie planu strategicznego[2]. Na przestrzeni doświadczeń kilku minionych lat pojawia się świadomość konieczności przestawienia modeli biznesowych na zrównoważone i społecznie odpowiedzialne dla wszystkich branż[3].”

Jeszcze prostsze wyjaśnienie brzmi: to po prostu szablon, który mówi o tym, do kogo firma będzie sprzedawać produkty, na czym będzie zarabiać i działać na rynku w sposób, który zapewni jest satysfakcjonujące wyniki i szanse na rozwój.

Istnieją różne klasyfikacje modeli biznesowych. Wiele z nich zostało wyróżnionych w książce pt. “Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera. – Alexander Osterwalder, Yves Pigneur”. 

Tzw. Lean Canvas obecnie uznawane są za jeden z najszybszych, najłatwiejszych i jednocześnie najskuteczniejszych sposobów w planowaniu i sprawdzaniu sensowności swoich pomysłów na biznes lub produkt.

Wykorzystuje się je również w innych aspektach działalności firmy, o czym napisaliśmy poniżej.

Szablon Lean Canvas wypełniamy podczas warsztatów w firmie lub na własną rękę.

Szablon Lean Canvas wygląda tak:

 

Tworzenie modelu biznesowego według wysokich standardów – Jak do tego podejść?

Skoro już wiesz, czym jest model biznesowy, czas na wyjaśnienie, jak do niego podejść. Powyżej zobaczyłeś już, jak wygląda Lean Canvas. Teraz przejdziemy krótko po każdej z rubryk, abyś mógł wypełnić całość na własną rękę.

Zacznijmy od warunków, w których możesz zorganizować warsztat na temat modelu biznesowego firmy. Często spotykanym sposobem jest wydrukowanie (lub rysowanie na tablicy suchościeralnej) wspomnianego szablonu.

Następnym krokiem staje się wtedy wykorzystanie specjalnych karteczek, na których zespół w firmie umieszcza swoje propozycje na każdy z obszarów. Karteczki są przyklejane lub w pewien, inny sposób, umieszczane na modelu.

Gdy już wszystkie pomysły zostaną umieszczone, metodą warsztatową odbywa się selekcja pomysłów i wybór najlepszych dla firmy. Tworzenie modelu biznesowego może odbywać się za pomocą rozmowy o każdej z propozycji. Później należy podjąć decyzję o pozostawieniu jej lub usunięciu.

Całe warsztaty mogą trwać od godziny nawet do kilku godzin lub dni warsztatowych. Wszystko zależy od firmy i wyzwań, przed którymi stoi podczas swojej działalności. Niekiedy Lean Canvas wykorzystuje się również do określenia modelu osobowego i zespołowego, lecz o tym poniżej. Teraz zobacz, jak interpretować każdą z rubryk w szablonie.

Jak wypełnić Lean Canvas?

Poprawne wypełnienie poszczególnych obszarów może z początku stanowić dla Ciebie kłopot. Jeżeli zapoznasz się z opisami, całość stanie się prostsza.

Key Partners (kluczowi partnerzy) – osoby i firmy, które są potrzebne, aby biznes działał dobrze i sprawnie obsługiwał dane grupy klientów. Jeżeli np. przy produkcji swoich produktów do sklepu internetowego wykorzystujesz materiały od innych firm, powinny one się tutaj znaleźć. Zawrzyj wszystkich partnerów, którzy są niezbędni, aby firma mogła się rozwijać.

Key Activities (kluczowe aktywności) – zobacz zakres obowiązków swój, swoich wspólników lub pracowników. Jeżeli dopiero sprawdzasz szanse na realizacje danych pomysłów, musisz oszacować zadania w ramach przyszłej firmy, które będą najważniejsze dla jej powodzenia. W następnych etapach dowiesz się, które z nich w jakim stopniu będziesz mógł procesować (uczynić powtarzalnymi).

Key Resources (kluczowe zasoby) – czy firma ma kluczowe zasoby? Czy jest nimi sprzęt, technologia, ludzie, wiedza, platforma internetowa, procesy produkcyjne, a może patenty na produkty sprzedawane w sklepie internetowym? Wpisanie każdego z elementów pomoże Ci spojrzeć na wszystko z góry i pomyśleć, jak możesz na więcej sposobów wykorzystywać posiadanie tych elementów.

Cost Structure (koszty) – wiele osób uważa koszty za najłatwiejszą do wypełnienia część. Tutaj należy wpisać największe koszty dla firmy podczas działalności. Najlepiej, aby uwzględnić wszystko, co będzie miało wpływ na cenę produktów, prowadzone działania i szukanie dodatkowych źródeł przychodu.

Value Propositions (oferowana wartość) – miejsce, przy którego wypełnianiu należy zachować szczególną ostrożność, by nie wpisać kluczowych działań. Mylenie tego, co robimy z tym, jaką ma to wartość dla określonego typu klienta to jeden z najczęściej popełnianych błędów. Należy skupić się na tym, jaką wartość ma już wytworzony lub sprzedany przez nas produkt. Wartością dla klienta nie jest np. to, że produkujemy fotele. Wartością jest np. możliwość siedzenia wygodnie przed komputerem bez obawy o niezdrową postawę dla swojego kręgosłupa.

Customer Relationships (relacje) – określ, czy z Twoimi klientami prowadzisz bliskie relacje 1 na 1, czy bliżej Tobie jest do pełnej automatyzacji i braku bezpośredniego kontaktu z obsługą klienta.

Channels (kanały) – tutaj zawrzesz odpowiedź na pytanie, gdzie można Was znaleźć. Umieść tutaj wszystkie miejsca, gdzie może znaleźć (lub będzie mógł według planu) znaleźć Ciebie przyszły lub obecny klient. Liczą się nawet wszelkie materiały marketingowe, sponsoring, sposób wysyłki paczek (jeżeli planujesz obrandowywać opakowania) lub sprawdzanie zadowolenia (np. podczas połączeń telefonicznych).

Customer Segments (grupy docelowe) – jeżeli wcześniej określiłeś, do kogo chciałbyś kierować swój pomysł, wpisz tutaj tę informację. To bardzo ważne, gdyż na podstawie grupy docelowej określisz realną wartość, która idzie za ofertą dla niej. Jeżeli masz kilka grup docelowych, wszystkie umieść w tym miejscu, a następnie zastanów się, czy Twój pomysł na biznes niesie inne wartości dla każdej z nich, czy to ta sama wartość.

Sprawdź, czy za pomocą określonych kanałów będziesz mógł dotrzeć do grupy docelowej (np. w przypadku kierowania produktów dla rodziców, bezsensowne może okazać się reklamowanie na tik toku).

Revenue Streams (źródła przychodów) – czyli to, na czym będziesz zarabiał. Wpisz tutaj wszystkie źródła przychodów, które planujesz wykorzystać, aby generować zyski w firmie. Liczą się zarówno produkty (w przypadku sklepu internetowego), jak np. wykorzystanie innych kluczowych zasobów. Właśnie po to wpisaliśmy je powyżej (wraz z kluczowymi partnerami), aby teraz przemyśleć ich możliwą rolę w maksymalizowaniu zysków.

Lean Canvas w praktyce – Gdzie jeszcze możesz ich używać?

Okazuje się, że Lean Canvas można wykorzystać również do innych aspektów życia i biznesu. Niezależnie od tego, czy obecnie działacie ze sklepem internetowym na własną rękę, sprzedajecie produkty cyfrowe, jesteście specjalistami lub prowadzicie dużą organizację.

Organizacja wewnętrzna zespołów / działów w firmie – specjalne modele biznesowe Lean Canvas służą nie tylko nowym pomysłom na biznes. To również doskonały sposób, aby zwiększyć świadomość dotyczącą działań każdego z zespołów w większej firmie. Doskonałym pomysłem może okazać się przeprowadzenie warsztatów, podczas których każdy z działów w firmie wypełnia swój szablon.

Kluczowe będzie tutaj określenie klienta danego zespołu. Może być nim inny, powiązany dział w firmie, rada nadzorcza lub inna grupa osób w ramach organizacji. Dzięki temu każdy pracownik będzie w stanie ujrzeć jeszcze większy sens w pracy, jaką wykonuje jego zespół.

Modele dostępne do ściągnięcia na stronie (zarówno dedykowane dla zespołówi personalne) community.businessmodelyou.com

Osobiste planowanie kariery – nie myśl sobie, że powyższe modele służą tylko celom wielkich organizacji i testowaniu pomysłów na firmę. Narzędzie to przydaje się nawet osobom działającym w pojedynkę. Bez względu na to, czy prowadzą sklep internetowy, są lekarzami, prawnikami, czy grafikami komputerowymi.

Lean Canvas pomagają jednostkom planować swoją karierę i podejść świadomie do jej kreowania zarówno w krótkiej jak i długiej perspektywie czasowej.

Przykładowy model biznesowy – Poznaj parę z nich!

Modele biznesowe ewoluowały na przestrzeni czasu. Ludzie wymyślają bowiem coraz to nowe sposoby na to, by generować w swoich firmach większe zyski.

Model subskrypcyjny – model w którym konsument płaci za usługę lub pakiet produktów w modelu subskrypcji, np. za słuchanie muzyki na spotify lub stały, miesięczny pakiet diety pudełkowej.

Model freemium – model, gdzie użytkownik uzyskuje część produktu lub usługi za darmo, lecz za korzystanie z pełnej wersji (lub dodatkowych funkcji w środku) musi zapłacić dodatkowo. Dotyczy się to między innymi wielu gier online.

Narzędzia planowania firmy – Przejdźmy do sposobów na testowanie modelu

Jeżeli planujesz firmę, sklep internetowy i potrzebujesz narzędzi, sprawdź sposoby testowania modelu biznesowego. Umożliwi Ci to określenie, czy Twój pomysł ma szansę powodzenia na rynku długo przed zainwestowaniem dużych pieniędzy w jego rozwój.

Twoja droga od momentu wymyślenia produktów po realizację i uruchomienie sklepu internetowego może wyglądać tak, jak opisaliśmy poniżej.

  1. Określenie persony klienta, do którego kierujesz produkty.

  2. Przeanalizowanie barier wejścia na rynek (czego Ci potrzeba, aby zrealizować pomysł).

  3. Oszacowanie na podstawie danych możliwego rozwoju i penetracji rynku.

  4. Stworzenie strategii marketingowej wraz z planem (kanały komunikacji).

  5. Opracowanie dystrybucji i planu sprzedaży (wybór platformy sklepowej).

  6. Stworzenie symulacji finansowej (przychody i koszty w różnych scenariuszach, np.  pół roku naprzód),

  7. Testowanie pomysłu w praktyce (przed oficjalnym wprowadzeniem go na rynek i dużą inwestycją).

Jak sprawdzić pomysł na sklep internetowy? – 4 proste drogi

Sposobów na generowanie pomysłów jest wiele. Możesz wykorzystywać w tym celu kreatywność, analizę konkurencji lub kampanie ask (mające na celu wyodrębnienie potrzeb potencjalnych klientów). Teraz jednak zajmiemy się etapem, w którym testujemy pomysł. Idee lub wstępny zarys produktów w przyszłym sklepie internetowym, których wprowadzenie dopiero rozważamy.

Sposób nr 1 – Zapytaj, czy nieznajoma osoba od Ciebie kupi 

Nie jest to zbyt skomplikowane. Teoretycznie wystarczy, że zapytasz osoby, która jest w grupie docelowej, czy kupiłaby taki produkt od Ciebie. Twoim celem przy wspomnianym działaniu jest określenie, czy znalezione rozwiązanie rozwiązuje realną potrzebę (ma wartość, za którą konsumenci są w stanie zapłacić określoną cenę).

Sposób nr 2 – Zrób “preorder” swojego produktu i dobrze zareklamuj 

Dzięki temu wystarczy Tobie np. landing page i lejek marketingowy, który pokieruje ruchem. Ruchem, który wygenerujesz w kampanii marketingowej. Chodzi w tym o to, by przed finalnym stworzeniem produktu, który chcesz wprowadzić do sprzedaży, zrobić “listę oczekujących”. Może być to niezobowiązujący zapis na Newsletter.

Zrobisz to na stronie internetowej obiecując, że planujesz wprowadzenie konkretnego produktu i prosisz o wpisanie się każdego, kto byłby zainteresowany zakupem.

Korzystając z tej opcji nie musisz wymagać zapłaty za jeszcze niestworzony produkt. Według założenia jest to sam zapis, gdzie użytkownik wyraża chęć zostania poinformowanym o możliwości zakupu zaraz po wprowadzeniu produktu.

Sposób nr 3 – Zapytaj, czy obca osoba od Ciebie kupi (jeżeli odpowiedź jest pozytywna, poproś o przelew)

Podobny sposób, jak w opcji pierwszej, lecz w prośbą o przelew. Zwiększasz w ten sposób prawdopodobieństwo, że ktoś odpowiada na Twoje pytanie pozytywnie, lecz tylko po to by było Ci miło. Otrzymując zapłatę możesz być w większym stopniu pewny, że produkt, który chcesz stworzyć ma rzeczywistą wartość dla jego odbiorcy.

Najlepiej, gdy zaproponujesz osobom, które zdecydują się na tym etapie, coś dodatkowego (pewien bonus).

Sposób nr 4 – Zrób “preorder” swojego produktu i sprzedawaj

Obecnie wiele kursów internetowych sprzedawanych jest jedynie za pomocą marki osobistej ich twórcy. Dopiero, gdy chęć uczestnictwa i zakupu wyrazi pewna liczba osób, opłacając zamówienie, wspomniany twórca przystępuje do tworzenia treści.

Jeżeli chciałbyś przetestować na masową skalę, czy produkt, który oferujesz, jest wartościowy dla grupy docelowej, wprowadź “preorder” wraz z możliwością zakupu. Gdy skierujesz na stronę zakupu duży ruch i satysfakcjonująca jego część finalizuje zamówienia, możesz zabierać się na realizowanie przetestowanego pomysłu biznesowego. Podobnie jak w sposobie trzecim, zaproponuj dodatkowy bonus lub wyjątkową wersję produktu dla osób, które zdecydują się na tym etapie.

Podsumowanie

Korzystając z powyższych kilku narzędzi będziesz w stanie przetestować pomysł na sklep internetowy w taki sposób, by na jak wcześniejszym etapie znać szanse powodzenia. Choć istnieje wiele więcej narzędzi testowania modeli biznesowych, te powinny wystarczyć. Powodzenia!

Zachęcamy do testowania pomysłów na produkty z wykorzystaniem naszej platformy. Atrakcyjne wersje abonamentowe umożliwiają prosty test bez ponoszenia dużych kosztów i zobowiązania na długi okres czasu. Załóż sklep internetowy w Selly, zacznij działania marketingowe i sprzedażowe, a następnie patrz, jak Twoja firma rośnie. Korzystając z naszego oprogramowania otrzymujesz pewność comiesięcznych aktualizacji, pomoc doradców i atrakcyjne ceny abonamentu. Usuń przeszkody ze swojej drogi po rozwój i przekonaj się o tym, jakie możliwości ma nasza platforma sklepów internetowych.

Adrian Prędkiewicz

Adrian Prędkiewicz
Marketing Manager

Marketing Manager w Selly. Planuje, wdraża i ulepsza działania marketingowe dla firm z branży usługowej, B2B i e-commerce zwiększając ich rentowność. Związany z digital marketingiem od lat. Doradza w zakresie strategii, wykorzystywania AI (sztucznej inteligencji), kampanii reklamowych i analityki.

Absolwent Akademii Leona Koźmińskiego. Lubi czytać, ćwiczyć i ścigać się na gokartach.

Załóż sklep internetowy

W Selly możesz bezpłatnie wypróbować oprogramowanie sklepu internetowego przez 14 dni!
Gotowe szaty graficzne, dopasowana funkcjonalność do etapu rozwoju sklepu i nieograniczone możliwości w rozwoju!

Kontakt

Selly Sp. z o.o.
ul. Księcia Witolda 21/13, 50-202 Wrocław
NIP: 8961565693
REGON: 367683150, KRS: 0000684539

Dział sprzedaży: oferta@selly.pl

tel: +48 533 033 933